Przysmaki PRL: kultowa placek, shawarma z kurczaka i rustykalne dania
Powrót do zapachów PRL
Współczesna Ojczyzna to kraj bogaty gastronomicznie, ale nie da się przeoczyć o daniach, które formowały codzienność w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zapachy PRL-u przywracają się dziś nie jedynie w sentymentalnych wspomnieniach, ale też na stolikach młodszych grup wiekowych. Kultowa pizza PRL, shoarma z kurczaka czy wiejskie potrawy to ikony epoki, które wciąż kultowa pizza PRL pobudzają wyobraźnię kucharzy i degustatorów.
słynna pizza PRL – łatwość i aromat
W czasach 80. pizza była symbolem wykwintu i postępu. Nie odzwierciedlała włoskiego oryginału – jej fundamentem był solidny, delikatny spód drożdżowy, często robiony na płycie piekarnika. Składniki okazały się zredukowane możliwością zakupu artykułów w ramach punktach sprzedaży, ostatnie posty w zastępstwie mozzarelli (bez zmian) używano sera żółtego, a ketchup służył jako sos pomidorowy.
Najważniejsze atrybuty pizzy PRL:
- Gęste wypiek: Puszyste, na drożdżach, wypiekane na obszernej formie.
- Łatwe składniki: Cebula, szynka z puszki albo kiełbaska, pieczarki z puszki.
- Ser żółty: Najczęściej gouda lub edamski zamiast mozzarelli.
- Ketchup: Zwykle nalewany po przygotowaniu jako chłopskie jadło zamiennik sosu pomidorowego.
Tego typu placki można było możliwe zakupić w barach mlecznych czy osiedlowych pizzerii. Do obecnie liczne osób pamięta aromat ciasta z pieca „Merkury” czy rozpoznawalny aromat pieczonego ciasta drożdżowego unoszący się nad drogami.
Kebab z kurczaka – orientalny akcent lat dziewięćdziesiątych
Pomimo że szawarma pojawiła się bardziej aczkolwiek pod koniec lat osiemdziesiątych, prędko podbiła sympatię Polaków spragnionych świeżych doznań kulinarnych. Została jednym z pierwszych potraw kulinarii orientalnej dostępnych w rodzimych barach szybkiej obsługi.
Kebab z ptaka wyróżniała się pachnącymi ziółkami i prostotą serwowania. Wołowina shoarma z kurczaka nacierano w mieszance czosnku, pieprzu cayenne i przyprawy curry, a później grillowano lub smażono na rozgrzanych powierzchniach. Zazwyczaj serwowano ją z ziemniakami smażonymi i surówką z białej kapusty oraz polewą czosnkową lub ostrym.
Czemu shoarma okazała się przebojem?
- Nowinka kucharska – dla wielu obywateli Polski była debiutanckim spotkaniem z kuchnią orientalną.
- Łatwość – błyskawiczna do zrobienia i pożywna.
- Intensywny aromat – wyraziste ziółka odróżniały ją od typowych polskich dań.
Dziś szawarma jest stałym elementem menu w wielu barach i restauracjach typu fast food, a jej popularność nie słabnie od dziesięcioleci kultowa pizza PRL.
Rustykalne potrawy – retrospekcja do korzeni
Wieśniacze jadło to termin dotyczący klasyczne dania kuchni wiejskiej, które w PRL-u doświadczały odrodzenie. W momentach deficytów towary proste i sycące były na miarę złota. Dania takie jak kapuśniak z mięsem, żurek czy placki kartoflane odzyskiwały popularność do uznania zarówno w domowych kuchniach, jak i shoarma z kurczaka restauracjach.
Najbardziej znane dania chłopskiego stołu:
- Bigos: Gotowana kapusty z mięskiem i grzybami.
- Placki ziemniaczane: Smażone na chrupiąco podane ze śmietaną lub potrawką.
- Żurek: Kwaśna polewka na zakwasie żytnim z kiełbasą białą i jajkiem.
- Pierogi ruskie: Z wypełnieniem ziemniaczano-serowym.
Chłopskie potrawy było bodźcem dla licznych lokali gastronomicznych otwieranych po zakończeniu zmian systemowych. Sieć „Chłopskie Jadło”, utworzona przez Annę Chodakowską w 1995 roku, fundamentowała się właśnie na tych nieskomplikowanych recepturach – serwując pierogi przylegające do palców czy bigos pachnący dymem.
Z jakiego powodu te zapachy wracają?
Wrócenie do dań chłopskie jadło PRL-u to nie tylko wspomnienie za dzieciństwem czy młodością opiekunów. To też reakcję na potrzebę oryginalności i nieskomplikowania we nowoczesnej gastronomii. Mnóstwo mistrzów kulinariów czerpie dziś inspirację z dziedzictwa PRL-u – przerabiając historyczne formuły lub prezentując klasyczne posiłki w współczesnej odsłonie.
Coraz regularnie można napotkać lokale proponujące placki „jak kiedyś”, bary podające shoarmę według oryginalnych receptur oraz lokale gastronomiczne koncentrujące się na tradycyjnych potrawach wiejskich tworzonym zgodnie z rodzinnymi recepturami.
Jakie czynniki powoduje, że te posiłki są wieczne?
- Prostota elementów – opierają się na powszechnie dostępnych produktach.
- Pożywne porcje – doskonałe dla jednostek szanujących treściwy jedzenie.
- Wyraziste smaki – dzięki zastosowaniu ziół oraz dawnych technik przygotowania kultowa pizza PRL.
Nowe życie ikonicznych przysmaków
Posiłki takie np. pizza PRL lub shoarma z kurczaka obecnie drugą młodość też dzięki mediom społecznościowym. W online pojawia się coraz liczniejsze przepisania inspirowanych okresem lat 80. i 90., a ciężarówki z jedzeniem oraz imprezy kulinarne chętnie propagują smaki retro jako alternatywę dla modnych zagranicznych trendów.
Obywatele Polski shoarma z kurczaka coraz częściej decydują się na miejscowe wyroby oraz tradycyjne przepisy przekazywane z pokoleniu na pokolenie. Dzięki takiemu kultowe posiłki mają możliwość utrzymać się istotnym elementem polskiej identyfikacji kulinarnej przez następne dekady.
Zapachy PRL-u udowadniają, że nawet i najzwyklejsze posiłki mogą być niepowtarzalne – trzeba jedynie szczypta sentymentu oraz staranność w doborze składników. Czy to jest placek „z blaszki”, pachnąca szawarma czy swojskie wiejskie potrawy – każde z tych posiłków ma swoje chłopskie jadło znaczenie w sympatiach (i żołądkach) Polaków!